Basaltvezelstaven schelen 40% beton in geluidschermen A10
In 2022 waaide tijdens storm Eunice een groot aantal panelen uit het geluidsscherm langs de A10 (Noord). Aannemer Holland Scherm gebruikt basaltvezelwapening in plaats van wapeningsstaal in de vervangende schermen.
De nieuwe schermen bestaan uit gewapend beton. In plaats van wapeningsstaal gebruikt Holland Scherm hier basalt.
Bij temperatuur rond de 1400 graden Celsius smelt de steensoort basalt. Dan kun je er vezels van trekken, die net als staal hoge trekkrachten weerstaan. Staven gemaakt uit bundels van deze vezels nemen de functie van wapeningsstaal over.
Ondanks de hoge productietemperatuur is de klimaatimpact van de basaltstaven (volgens fabrikanten) significant kleiner dan die van vergelijkbare stalen wapeningsstaven. Een belangrijker duurzaamheidsvoordeel is dat basalt niet roest. Een flink deel van het beton in conventionele constructies dient om de stalen wapeningsstaven af te schermen van regen en vocht in de lucht en de bodem. Bij wapeningsstaven die niet roesten, kan dit extra beton achterwege blijven.
Meer betonnen panelen op een vrachtwagen
Het gebruik van de basaltwapening in de nieuwe geluidschermen betekent dat de prefab betonpanelen 40% dunner mogen zijn, en dus 40% minder beton bevatten dan dezelfde panelen met wapeningsstaal. Daarmee zijn de panelen ook lichter, waardoor er meer tegelijk met een vrachtwagen meekunnen. Bij nieuwbouw had de fundering mogelijk ook lichter kunnen zijn. In dit geval gebruikt aannemer de bestaande fundering van de schermen met stormschade opnieuw.
Al met al scheelt de toepassing van de alternatieve wapening 250 ton CO2-uitstoot binnen het project, waarin Holland Scherm 6 kilometer aan geluidsschermen vervangt. De klus moet medio 2025 klaar zijn.
Waardevolle ervaring voor zwaardere constructies
Hoe interessant de toepassing van basaltwapening ook is, terugplaatsen van betonnen schermen is qua duurzaamheid alsnog een suboptimale oplossing.
Een constructie die weggeluid moet weren en zichzelf enkele tientallen jaren overeind moet houden, had ook uit hout, biocomposiet, zonnepanelen en/of gerecyclede materialen kunnen bestaan. Dan was de klimaatimpact nog kleiner geweest.
De grootschalige toepassing in de geluidschermen is daarom eerst en vooral een mooie kans om ervaring op te doen met de eigenschappen van basaltvezelstaven. Hopelijk als opstap naar gebruik van de alternatieve wapening – en de daaraan gerelateerde materiaalbesparing – in bouwwerken waarin gewapend beton ook in de toekomst lastig te vervangen is.
Bron: KWS, Rijkswaterstaat / Imagecredit: Rijkswaterstaat
Oprichter WattisDuurzaam en duurzaamheidsadviseur bij We-Boost Transitions.
Ontdek meer van WattisDuurzaam.nl
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
In plaats van beton zou je hier ook een composiet-materiaal op basis van bamboe kunnen inzetten, dat duurzamer en harder is dan tropisch hardhout. In deze recente podcast wordt dit goed uitgelegd door architect Sanne Eekel. Zij heeft het over ‘engineered bamboo’. In woningbouw kunnen balken van dit vezel geperst bamboe staal en beton volledig vervangen.
Te beluisteren via: https://www.vpro.nl/programmas/tegenlicht/lees/artikelen/2024/bouwen-met-de-boer/het-bijzondere-van-bouwbamboe.html vanaf minuut 7 en vanaf minuut 17.
Dat scheelt pas echt veel CO2.