Circulaire economie / Featured / Windenergie

Geluidsoverlast omlaag dankzij oud type windturbines

door Thijs ten Brinck · 27 sep 2024

Vadym Alyekseyenko, via Unsplash Public Domain

Rijkswaterstaat, Dura Vermeer en recyclestartup Blade-Made bouwen langs de A58 tussen Eindhoven en Oirschot een innovatief geluidsscherm gemaakt uit hergebruikte materialen. De proefopstelling blijft ten minste tot eind 2026 staan.

Tweede leven voor windmolenwieken

Het geluidsscherm is 60 meter lang, 3,5 meter hoog en bestaat uit 2 oude windturbine-bladen van 37 meter, die op de punten deels overlappen. De wieken zijn met een lichte staalconstructie gefixeerd op een grondlichaam.

Langs de A58 biedt Rijkswaterstaat ter hoogte van de verzorgingsplaats Kloosters ruimte om innovaties in de praktijk te testen. De test met de Blade Barrier is een proefproject van Dura Vermeer en Blade-Made. Samen met Rijkswaterstaat testen zij in de aanleg de maakbaarheid en bepalen ze de CO2-reductie ten opzichte van reguliere geluidschermen.

Vervolgens krijgt het scherm tot eind 2026 de tijd om zich ook functioneel te bewijzen. Volstaat de wiek gemaakt uit vezelcomposiet inderdaad als geluidsscherm en is de hoogte ook in het midden, waar de smalste delen van de wieken bij elkaar komen voldoende om het lawaai van de snelweg te dempen of terug te kaatsen?

Hergebruik voorafgaand aan recycling

Door de samenstelling zijn glas- en koolstofcomposieten waaruit onder meer windturbinebladen, vliegtuigvleugels en veel boten bestaan lastiger te recyclen dan bijvoorbeeld staal of papier. In plaats van simpelweg omsmelten zoals bij metalen vergt recycling of hergebruik van vezelcomposiet iets meer creativiteit.

De Rotterdamse startup Blade–Made ontwerpt onder meer speeltuinen en straatmeubilair uit afgeschreven wieken van windturbines. Door wieken te benutten in minder veeleisende toepassingen als het oorspronkelijke gebruik, behoudt Blade–Made de waarde en vermindert het de CO2-uitstoot aanzienlijk in vergelijking met gebruik van nieuw bouwmateriaal.

Tegen de tijd dat de oude wieken ook in de toepassing als geluidsscherm zijn afgeschreven is hoogwaardige recycling waarschijnlijk beter mogelijk dan vandaag. Onder meer turbinefabrikant Vestas werkt met partners aan chemische recycling van oude windturbinebladen. Andere partijen gebruiken oud vezelcomposiet voor de productie van constructieve delen. Die zouden op termijn mogelijk ook de staalconstructie die Dura Vermeer en Blade-Made nu gebruiken kunnen vervangen.

Impressie van een langere versie van de Blade Barrier, Blade-Made

Wegverkeer veroorzaakt echt veel lawaai

Rond locaties voor beoogde windturbines is de omgeving regelmatig en langdurig in rep en roer, banggemaakt door tegenstanders van duurzame windenergie en populisten. De geluidsdruk van windturbines die geplaatst zijn volgen de normen is echter beperkt. Bovenwettelijke vergunningsvoorwaarden beperken de geluidsdruk vaak nog verder.

De geluidsdruk van snelwegen en provinciale wegen is veel en veel groter, en er zijn veel meer wegen in Nederland. De kaarten hieronder (bron: Atlas Leefomgeving) tonen de geluidsdruk van respectievelijk Windpark Kattenberg – 4 windturbines langs de A58 – en de geluidsdruk van grotere wegen in hetzelfde gebied rond Oirschot.