Britten betalen al jaren voorafgaand aan levering voor kernenergie

Lukáš Lehotský, via Unsplash Public Domain

De Britse overheid voert de financieringsvorm Regulated Asset Base (RAB) in om de nieuwbouw van kerncentrales te bespoedigen. Met deze wijziging hoopt het Verenigd Koninkrijk £30 mrd (€35,7 mrd) te besparen op nucleaire plannen.

Spannende investering

De bouw van een kerncentrale is enorm kapitaalintensief en duurt zo 6 jaar of (veel) langer. Al die jaren vliegt het geld de deur uit en komt er via de verkoop van elektriciteit nog niets binnen.

Gedurende de lange bouwtijd bestaat bovendien het risico op wijzigende politieke voorkeuren, leerzame nucleaire incidenten of andere aanleidingen die resulteren in ontwerpwijzigingen, tijdens de bouw. In het verleden is het meermaals voorgekomen dat een kerncentrale in een vergevorderd bouwstadium zelfs überhaupt niet is afgebouwd. Voor financiers is investeren in kerncentrales inmiddels kortom knap spannend.


‘Een win-win voor kernenergie in Groot-Brittanië’

Net als de Nederlandse overheid stimuleert ook de Britse overheid de opwek van duurzame elektriciteit met subsidies. Volgens het huidige financieringsmodel (contract for difference, CFD) ontvangen de ontwikkelaars van wind- en zonneparken en kerncentrales pas subsidie op het moment dat energieprojecten energie leveren.

Nieuwe impuls voor kernenergie

De bouw van wind- en zonneparken duurt vaak niet langer dan een jaar. De grote uitgaven en het moment dat de verkoop van elektriciteit inkomsten oplevert, liggen daar dus vrij dicht bij elkaar.

Voor ontwikkelaars van kerncentrales pakt het CfD-model echter beroerd uit. Als een reactor eenmaal in bedrijf is, gaat de teller hard lopen maar tot die tijd lopen de kosten aan rente en risicopremies flink op. “Onder het bestaande financieringsmodel liepen buitenlandse partijen weg van projecten, waardoor Groot-Brittannië veel tijd heeft verloren”, zegt Kwasi Kwarteng, staatsecretaris voor zaken en energie. “Ons nieuwe model is een win-win voor kernenergie in ons land. Hiermee interesseren we meer private investeerders en verlagen we uiteindelijk ook de kosten voor consumenten.”


Wijziging in risicoverdeling voor atoomstroom

Onder het Regulated Asset Base-model (RAB) betalen afnemers van elektriciteit al tijdens de bouw voor de kerncentrales. Zo komt al tijdens de realisatie subsidie binnen voor de exploitant, die zo de bouw goedkoper kan financieren. Omgeslagen over alle Britse stroomconsumenten gaat het om ‘minder dan een £1 per maand’, gedurende volledige bouwperiode. Keerzijde is wel dat het risico voor financiële tegenvallers tijdens de bouw zo ook bij de Britse consument komt te liggen.

Besparing van £30 mrd over levensduur

Bij vertraging en/of kostenverhogende ontwerpwijzigingen tijdens de bouw, loopt £1 per maand op en/of langer door, zonder dat daar extra elektriciteitsproductie over de levensduur van de centrale tegenover staat.

En als alles tegenzit en de dan zittende regeringscoalitie bijvoorbeeld in 2036 besluit dat een reactor niet wordt afgebouwd, is elke Britse consument waarschijnlijk zijn ‘investering’ kwijt. Daar is elke consument als stemgerechtigde echter wel weer zelf bij. Ervan uitgaande dat alles gewoon volgens plan verloopt, wordt ook de Britse consument beter van het RAB-model. Over een verwachte operationele levensduur van 60 jaar per reactor raamt de Britse overheid een besparing van £30 mrd ten opzichte van eenzelfde project gefinancierd volgens het CFD-model. Voor een gemiddeld huishouden scheelt dat jaarlijks £10, wederom ten opzichte van het scenario waarin een centrale op de huidige wijze zou zijn gefinancierd. Of de Britten dankzij het instellen van RAB voor kernenenergie ook goedkoper uit zijn dan zonder nieuwe kerncentrale is daarmee dus niet gezegd.


Toevoeging 27 oktober 2021. In het stuk hierboven bleef in het midden voor welk project de genoemde cijfers gelden. Mijn vermoeden is dat het om Sizewell C gaat, een centrale met twee kernreactoren van het type EPR. Het plan voor Sizewell C is ruwweg een kopie van Hinkley Point C, een centrale die nog gefinancierd wordt via het CfD-model. Bierviltje:

Een besparing van £30 mrd, maar waarop?

Hinkley Point C krijgt een vermogen van 3.200 megawatt en ontvangt onder zijn Contract for Difference de eerste 35 jaar na oplevering een garantieprijs van £92.50 per megawattuur (MWh, prijspeil 2012). Hinkley Point C komt als het goed is in 2026 in bedrijf. De CfD-prijs wordt over de looptijd gecorrigeerd voor inflatie en zou in 2021 zo’n £105/MWh (€125/MWh) zijn. Uitgaande van 8.000 vollasturen per jaar vangt exploitant EDF dan in de eerste 35 jaar (3.200 x 8.000 x 35 x £105 =) £94 mrd.

Stel dat de RAB-financiering in eerste instantie inderdaad is beoogd voor Sizewell C, dat 28 miljoen Britse huishoudens vanaf start bouw maandelijks £1 inleggen en dat de bouw 6 jaar duurt. De RAB-financiering levert dan £2 mrd. Ik neem aan dat:

  • deze £2 mrd over de levensduur* £30 mrd moet besparen ten opzichte van financiering via CfD;
  • Hinkley Point C in de eerste 35 jaar £94 mrd oplevert voor exploitant EDF;
  • Hinkley Point C en Sizewell C (afgezien van subsidies) elektriciteit tegen dezelfde kostprijs zullen leveren;

Dan zit het verschil tussen beide projecten in de eerste 35 jaar. In die periode zou Sizewell C onder het RAB-model zo’n (94-2-30=) £62 mrd aan inkomsten vergaren om de besparing van £30 mrd over de levensduur waar te maken. Aangenomen dat ook Sizewell C tot 8.000 vollasturen per jaar komt, betekent dat een elektriciteitsprijs van bijna £70/MWh (€83/MWh).

Aanmerkelijk goedkoper dan de CfD-prijs voor Hinkley Point C maar nog steeds flink boven de langjarig gemiddelde elektriciteitsprijs in Groot-Brittannië. Het zit er dus dik in dat Sizewell C ondanks de voor de consument risicovolle RAB-financiering alsnog ook een stevige exploitatiesubsidie nodig heeft als de centrale eenmaal in bedrijf is. Offshore wind zal de Britten in dezelfde periode zo’n £40/MWh of minder kosten, wat gemiddeld per geleverde megawattuur dus £30/MWh overlaat om de weersafhankelijkheid van wind binnen het energiesysteem te beheersen.

Kortom, een voorgespiegelde besparing van £30 mrd is aantrekkelijk maar het maakt kernenergie voor de consument nog niet goedkoop. Ook is allerminst zeker dat exploitanten en financiers, die de bouw van nieuwe kerncentrales onder het CfD-model niet aandurfden, met £1 per maand van alle Britse huishoudens wél te porren zijn voor nieuwbouw. Dat staat of valt toch met de door Groot-Brittannië geboden zekerheden en subsidies tijdens exploitatie, bovenop de RAB-risicodeling.

*De operationele levensduur zal voor zowel Hinkley Point C als Sizewell C zo’n 60 jaar zijn.


De Britse overheid deed ervaring op met het RAB-model bij o.a. de bouw van netinfra en een tunnel onder de Thames.


Bron: Gov.uk / Imagecredit: Lukáš Lehotský, via Unsplash Public Domain

Thijs ten Brinck

Ontdek meer van WattisDuurzaam.nl

Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.

Dit vind je misschien ook leuk...

4 reacties

  1. BasG schreef:

    Het is afwentelen van de hoge risico’s op de burger/consument. Hoog omdat ~10% van de kerncentrales die in aanbouw worden genomen nooit worden afgebouwd.

    In de VS werd de kerncentrale VC Summer in N.Carolina (twin reactor centrale) in ~2008 deels op deze manier gefinancierd. Uiteindelijk besloten de aandeelhouders in ~2018 om de bouw stop te leggen (niet concurrerend tegen wind & zon). De burgers die via hun elektriciteitsrekening verplicht een belangrijk deel van de investeringen hadden betaald, lijken hun verplichte inleg kwijt te zijn…..
    Zie: https://en.wikipedia.org/wiki/Nukegate_scandal

  2. Joris75 schreef:

    De verwachte besparing is “tussen 30 en 80 miljard pond”, niet “30 miljard pond” dus je schatting van de prijs is veel te hoog.

    https://www.gov.uk/government/news/future-funding-for-nuclear-plants

    Er is sowieso nog te weinig informatie bekend om de nieuwe CfD goed te kunnen voorspellen. Afhankelijk van hoe de RAB wordt ingericht zou er zelfs helemaal geen CfD nodig kunnen zijn.

    Duidelijk is dat kernenergie een voordelige optie is en blijft, en dat de Britse overheid wil dat de Britse consument voortaan meer gaat profiteren van die voordelige optie, in plaats van de investeerders (zoals bij Hinkley Point C)

    • haren ter berge schreef:

      Voordelig? Kernenergie is hartstikke duur. Hinckley point c kan alleen worden gebouwd door een vaste gegarandeerde kWh prijs die ver boven de marktprijs ligt, en bovendien nog eens inflatie gecorrigeerd wordt. Nu komt daar nog een subsidie bovenop. Het lijkt wel op de Kalkartoeslag

    • Bas schreef:

      “… te weinig informatie bekend om de nieuwe CfD goed te kunnen voorspellen.” Onzin.
      De CfD prijs is in 2012 vastgelegd en wordt inflatie gecorrigeerd totdat de nieuwe centrale 35jaar heeft gedraaid.
      Die inflatie (CPI) correctie betekent dat de CfD prijs dit jaar al is gestegen tot £121 (=€139) per megawattuur.