RWE wil onderzoek zwarte windmolenwiek en vogels voortzetten

Photostockeditor, via Unsplash Public Domain
Opnieuw relevant: 21 oktober 2020 | Oorspronkelijk gepubliceerd: 13 augustus 2020
RWE overweegt om in de Eemshaven bij enkele windturbines één wiek zwart te schilderen. Dit naar aanleiding van (hieronder beschreven) Noors onderzoek dat suggereert dat dit de zichtbaarheid voor vogels vergroot. EZK lijkt de proef in de Eemshaven te steunen maar laat in het midden of het middelen beschikbaar stelt. Het Noorse experiment liep sinds 2006 op inmiddels sterk verouderde windturbines. Eventueel resultaat van de eventuele proef in de Eemshaven komt misschien pas in 2035 beschikbaar. Hieronder het oorspronkelijke bericht van 13 augustus 2020.

Eén zwarte wiek maakt windturbines beter zichtbaar voor vogels

Het Noorse energieconcern Statkraft biedt sinds 2013 ruimte aan een experiment met een cosmetische ingreep voor windturbines. De resultaten bieden hoop dat een zwarte wiek de kans dat vogels botsen tegen windturbines verkleint.

Painted black

De kans dat mensen een draaiende windturbine niet zien, is klein. Het zicht van (roof)vogels is echter anders geëvolueerd dan dat van ons.

Het draaien van drie witte wieken vervaagt in de kop van verschillende vogels waarschijnlijk tot een bijna transparante schijf. Als de kleur van de wieken toch al weinig afwijkt van de kleur van de lucht, is het verschil na vervaging nog kleiner.

Al begin deze eeuw deed het Amerikaanse National Renewable Energy Laboratory (NREL) onderzoek of het afwijkend kleuren van de wieken helpt om deze beter zichtbaar te maken voor vogels. In het laboratorium toonden de onderzoekers draaiende turbines met verschillende patronen aan 15 valken. Het simpelweg zwart schilderen van één van de drie wieken kwam bij NREL naar voren als meest hoopgevende optie.


Tussendoor, voor de zekerheid: Windturbines hebben impact op vogels. Dat feit leidt – naast tot terechte zorgen en bezwaren – ook wel eens tot selectieve verontwaardiging. Laat ik in dat kader daarom verwijzen naar zowel de Nederlandse als de Britse vogelbescherming. Beide organisaties houden de effecten van bestaande en de plannen voor nieuwe windparken nauwlettend in de gaten. Beide organisaties zijn ondanks de nadelen in het algemeen vóór uitbouw van windparken.


Van dierproeven bij NREL naar een windpark in Noorwegen

Voer voor de experts

In 2006 startte het Norwegian Institute for Nature Research (NINA) een onderzoek naar vogelsterfgevallen bij een windpark op het eiland Smøla.

Zeven jaar later, in 2013, werd bij vier van de oorspronkelijk* twintig windturbines in het park één wiek zwart geschilderd. Nog eens zeven jaar later zijn de resultaten van het experiment gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Ecology and Evolution. De resultaten suggereren dat het doorbreken van de vervaging met een zwarte wiek het aantal botsingen met vogels inderdaad heeft gereduceerd.

Het geringe aantal aangetroffen vogelslachtoffers, het geringe aantal onderzochte turbines en mijn geringe kennis van zaken maken dat ik geen poging doe om de resultaten in dit blog versimpeld weer te geven. De kans dat ik met mijn interpretatie cruciale details buiten beschouwing laat, is me hier te groot. Voor de cijfers verwijs ik dus naar de studie.

Het enige dat ik zeker weet is dat ik de gedachte interessant vind, dus bedankt voor de tip! Misschien brengt dit blogje ecologen of anderen met verstand van zaken die de studie anders niet gezien hadden op goeie nieuwe ideeën.

*In 2013 is het windpark uitgebreid met 48 extra windturbines. Verantwoording daaromtrent in het wetenschappelijke artikel.


Aandachtspuntjes vanuit de techniek

Met de techniek ben ik wat meer vertrouwd. Van daaruit nog twee aspecten waarover deze studie geen uitspraken doet:

  • Balans. Het is voor de levensduur van de windturbine van belang dat de drie wieken niet teveel van elkaar afwijken. Het gewicht van de extra verf op één wiek is eenvoudig te compenseren. Lastiger is dat een zwarte wiek in de zon sneller zal opwarmen en misschien ook makkelijker vervormt. Dat zal aan zee bij Noorwegen geen punt zijn. In zonnigere gebieden behoeft het misschien aandacht;
  • Draaisnelheid. De windturbines in kwestie zijn alweer 15 jaar oud. Inmiddels zijn veel grotere turbines gangbaar, met grotere wieken en daarom een geringere draaisnelheid. Misschien is de bewegingsvervaging zoals vogels die ervaren daarom ook zonder afwijkend gekleurde wiek al een stuk is afgenomen.

Dit onderzoek deed me overigens denken aan een studie uit 2014 met de suggestie dat ook (geheel) paars geschilderde windturbines botsingen met vleermuizen en vogels kunnen beperken. Afgaande op de kleur van windturbines die dit jaar in aanbouw zijn is de winst van die verfbeurt in ieder geval niet doorslaggevend gebleken.


Bron: Ecology and Evolution, via Tim Asbreuk / Imagecredit: Photostockeditor, via Unsplash Public Domain

Thijs ten Brinck

Ontdek meer van WattisDuurzaam.nl

Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.

Dit vind je misschien ook leuk...