Neemt kritiek jegens energiebronnen af als helder is waar we staan?
Nederlanders overschatten het aandeel dat hernieuwbare energiebronnen in het huidige Nederlandse energieverbruik heeft. Dat schrijft de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) op basis van een enquête.
Enquêtebureau Motivaction ondervroeg in opdracht van de NVDE 1.012 mensen over duurzaamheid in relatie tot de steunpakketten die de economische impact van de coronapandemie moeten dempen.
Als je duizend mensen een grote set vragen stelt, kun je uit de antwoorden veel conclusies trekken. Conclusies die stuk voor stuk verre van keihard zijn. Het is nogal makkelijk om met de vraagstelling de uitkomst te sturen. Door verschillende antwoorden samen te pakken of juist apart weer te geven, is de uitkomst bovendien verder engineeren. Ik zeg niet dat het gebeurt, maar ik kan niet controleren of het gebeurt. Daarbij; Het doel van dit type enquêtes lijkt vrijwel altijd publiciteit, de opvallendste uitkomst is de titel van het persbericht. Ook daarom laat ik dit soort enquêtes doorgaans voorbijgaan.
Bij uitzondering hier toch een stukkie, de conclusie die uit deze enquête is gekozen voor het persbericht is te opmerkelijk.
Deelnemers zien crisis als kans maar overschatten waar we staan
Uit een recent onderzoek door EnergyPolicyTracker bleek dat van de coronasteunpakketten in G20-landen tot nu toe een aanzienlijk deel is geoormerkt ten gunste van de energietranstie.
Zo’n 60% van de deelnemers in de Motivaction-enquête willen dat ook de Nederlandse overheid duurzaamheidsvoorwaarden aan de steunpakketten verbindt. 60% is geen overdonderende meerderheid. Onduidelijk is bovendien of de consequenties van deze wens zijn duidelijk gemaakt in de enquête. Zo nee dan is 60% naar mijn smaak een betrekkelijk krappe meerderheid.
Een opvallender uitkomst is dat alle deelnemers gemiddeld inschatten dat 17% van het Nederlandse energieverbruik uit zonnepanelen komt, 16% uit windenergie en 12% uit biomassa. Dat telt op tot een aandeel van 45% voor duurzame energie, in gedachten van de gemiddelde deelnemer. Ervan uitgaande dat enkele deelnemers wel wisten dat het in werkelijkheid 1% zonne-energie, 2% wind en 5% biomassa was in 2019, waren er onder de deelnemers heel wat mensen die denken dat (veel) meer dan de helft van de Nederlandse energie nu al duurzaam is. Is de enquête dan wel serieus ingevuld?
Overschat maakt onbemind? Het tegenovergestelde kan ook waar zijn
De NVDE ziet de schijnbare overschatting als een van de oorzaken van de kritische houding tegen wind- en zonneparken en biomassacentrales. “Als je overschat hoeveel er is, onderschat je hoeveel er nog nodig is,” zegt Olof van der Gaag, directeur NVDE. “Het is makkelijker om tegen oplossingen te zijn of extra eisen te stellen, als je denkt dat we al heel ver zijn.”
Dat is een interessante kijk op de zaak, te meer daar in de enquête niet gevraagd is hoe de deelnemers denken over de bouw van extra wind- en zonneparken of biomassacentrales, al dan niet in de eigen omgeving. Een correlatie tussen de overschatting van het aandeel duurzaam en de weerstand tegen energiebronnen is dus niet eens gemeten.
Deze relatie opvoeren als denkbare oorzaak is dan link. Als blijkt dat Nederland het aandeel duurzame energie inderdaad gigantisch overschat dan is het sowieso goed dat recht te zetten. Mogelijk neemt beter besef van wat nog nodig is bij een deel van Nederland inderdaad de scherpste randjes van de weerstand weg. Een tegenovergestelde effect is ook denkbaar. Niet voor iedereen die tot voor kort dacht dat windturbines in Nederland al 12% van de energie leveren, zal het besef dat dat in werkelijkheid slechts 2% is echter een aanmoediging zijn om meer windturbines te bouwen.
De NVDE geeft met de campagne Duurzame Doorstart een mooi overzicht van de kansen die deze crisis inderdaad biedt om gedrag blijvend te veranderen en staatssteun een groene richting mee te geven. Dat is genoeg op zich zelf. Probeer niet in enquête-uitslagen te graven naar conclusies die je op zijn best niet hard kunt maken. Niet alle publiciteit is goede publiciteit.
Bron: NVDE / Imagecredit: Fallon Michael, via Unsplash Public Domain
Oprichter WattisDuurzaam en duurzaamheidsadviseur bij We-Boost Transitions.
Ontdek meer van WattisDuurzaam.nl
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
