Waterkracht vol terug op Indiase agenda, mogelijk 145 GW

j_castro @ sxc.hu

De Indiase regering heeft afgekondigd dat iedere Indiër per maart 2019 volwaardige toegang heeft tot elektriciteit. Met grote ambities voor zon, wind én waterkracht is een belangrijk deel van de stroom bovendien duurzaam.

Nieuwe stuwmeren essentieel

De energieministers van alle Indiase deelstaten hebben besloten dat alle inwoners overal in het land uiterlijk in 2019 moeten kunnen vertrouwen op het elektriciteitsnet, 24 uur per dag en 7 dagen per week.

India kent nog duizenden dorpen die niet of nauwelijks beschikken over elektriciteit. Eerder stelde het land zich zelf ten doel om uiterlijk in 2022 de resterende 18.500 dorpen aan te sluiten op het stroomnet. Met het naar voren halen van de deadline legt India zichzelf druk op om grote waterkrachtcentrales en nieuwe energie-infrastructuur versneld te realiseren.

Duurzame en betrouwbare energie voor 1,3 miljard Indiërs

Waterkracht was ooit de belangrijkste stroombron in India. Begin jaren 60 haalde het land meer dan de helt van zijn elektriciteit uit stuwmeren. Inmiddels heeft India een goede 42 gigawatt (GW) aan waterkrachtcentrales maar door de groei van het stroomgebruik en de bouw van kolen- en kerncentrales (samen 210 GW) ligt het waterkrachtaandeel in de Indiase energiemix nu op krap 15 procent.

Bijna 300 hydro-projecten terug op de politieke agenda

Na een grote stroomstoring in 2012 kwam de toenmalige regering met een plan om 292 nieuwe waterkrachtcentrales te bouwen. Belangrijke Himalaya-rivieren als de Indus, Brahmaputra en Ganges kregen daarin elke 40 kilometer een stuwdam voor in totaal 100 gigawatt aan waterturbines.

Met het aantreden van een nieuwe regering in 2014, verschoof de aandacht naar andere hernieuwbare energiebronnen. In mei 2015 heeft de huidige minister-president Narendra Modi afgekondigd dat zijn land binnen zeven jaar 100 gigawatt aan zonne-energie en 60 gigawatt aan windparken in gebruik moet hebben. De waterkrachtprojecten hebben door de nieuwe regeringsfocus vertraging opgelopen. De waterkrachtsector is in vermogen inmiddels al voorbijgestreefd door wind en zon.

Weersafhankelijke windparken en zonnepanelen alleen kunnen de groeiende Indiase economie echter niet betrouwbaar van energie voorzien. Modi’s keuze voor duurzame elektriciteit beperkt bovendien de groei van kolenstroom. Recent nog annuleerde India de bouw van vier kolencentrales met een totaal vermogen van 16 gigawatt.

Met de opmars van intermitterende bronnen als wind en zon en de rem op on-demand kolenstroom heeft India een andere betrouwbare bron nodig die, ook als het niet waait of donker is, voorziet in de groeiende energiehonger van de Indiase industrie. Dat noopt de regering om de bouw van waterkrachtprojecten weer beleidsmatig te ondersteunen.

Stuwmeren als buffer, HVDC-voor transport

Energieminister Goyal heeft met zijn collega’s uit de deelstaten afgesproken dit beleid de komende drie maanden vorm te geven. “We formuleren proactieve maatregelen om de waterkrachtsector nieuw leven in te blazen”, zei Goyal na afloop van de besprekingen. Het nieuwe beleid moet vooral bestaande beleidsdrempels, die de ontwikkeling van commerciële waterkrachtprojecten nu vertragen, wegnemen. Subsidie voor grootschalige hydroprojecten sluit de minister echter niet uit.

Gelijkstroom brengt waterkracht naar de miljoenensteden

India heeft naar schatting potentieel voor 145 gigawatt aan waterkrachtvermogen. Bij twee derde daarvan is ook energieopslag mogelijk. Waterkrachtcentrales gebruiken dan overtollige wind- en zonnestroom om water in omgekeerde richting opnieuw het stuwmeer in te pompen.

De grootste kansen voor waterkracht in India liggen wel in het dunner bevolkte noorden en noord-oosten van het land, tegen de Himalaya aan. Honderden kilometers lange stroomkabels zijn nodig om de opgewekte elektriciteit naar de grote steden in het Indiase binnenland te brengen. Het Zwitserse techconcern ABB realiseert daartoe samen met het lokale energiebedrijf Bharat Heavy een ultra high voltage direct current (HVDC)-verbinding van 1.728 kilometer lang.

L_North-East+Agra+HR
North-East Agra HVDC-link (Bron: ABB)

Deze gelijkstroomverbinding op 800 kilovolt transporteert straks maximaal 6.000 megawatt elektriciteit vanaf waterkrachtcentrales in de rivier de Brahmaputra, ter hoogte van Bhutan, naar 90 miljoen Indiërs in en rond de miljoenenstad Agra (bekend van de Taj Mahal). Het Indiase grondgebied rond de megastroomkabel is op zijn smalst slechts 22 kilometer breed, ingeklemd tussen Nepal en Bangladesh. Buurlanden en de lokale bevolking waren al in 2013 niet blij met de plannen voor de grote hydro-energieprojecten. Stroomopwaarts verdwijnt er naast mooie natuur en het leefgebied van verschillende vissen en dieren mogelijk hier en daar ook een dorpje in de stuwmeren, stroomafwaarts loopt het debiet van de rivieren sterk terug. Tegenstanders van de plannen adviseerden de regering destijds eerst op te treden tegen diefstal en verlies van energie in het bestaande elektriciteitsnetwerk. Inmiddels vormt ook klimaatverandering (droogte, net als in Venezuela) een bedreiging voor de leveringszekerheid van de waterkrachtcentrales.

Een eerdere versie van dit bericht verscheen 10 februari 2013. De inhoud is in juni 2016 bijgewerkt naar de actuele stand van zaken.

Bron: Technisch Weekblad / Imagecredit: j_castro @ sxc.hu

Thijs ten Brinck

Ontdek meer van WattisDuurzaam.nl

Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.

Dit vind je misschien ook leuk...

4 reacties

  1. Viss1 schreef:

    Het is wellicht wat wrang, maar INDIA heeft ook besloten om 10 kerncentrales te gaan bouwen.PHWR’s en PWR’s. Bijelkaar 10GW. Daar voelt men de opwarming van de aarde direct. Temperatuur maximaal en slachtoffers van overstromingen.

  1. 29 jun 2016

    […] (National Hydroelectric Power Corporation) loopt tegen vertraging op bij de realisatie van nieuwe waterkrachtprojecten. Het bedrijf wil het oppervlak van zijn stuwmeren gebruiken om met zonnepanelen toch snel extra […]

  2. 01 aug 2016

    […] van de grens grote waterkrachtprojecten. Samen met het Zwitserse ABB bouwt het energieconcern een gelijkstroomverbinding van 1.728 kilometer om de waterkrachtstroom naar de verbruikscentra rond de stad […]

  3. 01 aug 2016

    […] van de grens grote waterkrachtprojecten. Samen met het Zwitserse ABB bouwt het energieconcern een gelijkstroomverbinding van 1.728 kilometer om de waterkrachtstroom naar de de stad Agra te […]