Terechte klimaatprotesten bij verkeerde Duitse kolencentrale
Het Duitse energieconcern Uniper neemt vandaag (30 mei 2020) haar nieuwe kolencentrale Datteln 4 officieel in gebruik. Milieu- en klimaatorganisaties protesteren al jaren tegen de nieuwe centrale en dat is op de dag van opening niet anders.
Nabij het plaatsje Datteln, 20 kilometer ten noorden van Dortmund, draaide vanaf de jaren ’60 tot begin 2014 een bescheiden kolencentrale van 300 megawatt (MW).
In 2007 begon het Duitse energieconcern E.on aan de bouw van Datteln 4, een moderne kolencentrale van 1.100 MW die de oude centrale moest vervangen. Datteln 4 zou in 2010 of 2011 in gebruik komen. In 2007 was het al een twijfelachtige beslissing om een nieuwe kolencentrale te bouwen, ook uitgaande van opening in 2010. Als E.on had kunnen voorzien dat de centrale pas 10 jaar later in bedrijf zou komen, was het bedrijf er vermoedelijk niet aan begonnen.
Ondanks alles leek doorbouwen bij elke tegenslag sinds 2007 steeds de minst beroerde optie. Tien jaar oponthoud later kan Uniper, de in 2016 afgesplitste fossiele tak van E.on, daarom vandaag alsnog de officiële commerciële ingebruikname van de nieuwe centrale ‘vieren’. En wat een feest zal het worden.
Uniper gaat vermoedelijk geen geld verdienen met deze kolencentrale
De elektriciteitsvraag is dankzij de coronapandemie ingezakt. De opmars van wind- en zonneparken in Duitsland en de omringende landen is sinds 2010 razendsnel gegaan. De CO2-prijs houdt ondanks de coronamalaise aardig stand. De gasprijs voor concurrerende gascentrales is na een zeer zachte winter en daarbovenop de coronapandemie werkelijk historisch laag.
Bron: Energy Charts Germany
Het zijn kortom geen goede tijden voor kolencentrales. Zeker niet voor nieuwe kolencentrales. Die moet je namelijk goed doortesten voordat ze in regulier bedrijf komen. Steenkool had in mei 2020 een aandeel van slechts 4% in de Duitse elektriciteitsproductie. Binnen de ruim 40 steinkohlekrachtwerken was Datteln 4 echt een uitschieter qua productie, zie afbeelding van Energy Charts Germany.
Uniper heeft op de afzet tijdens het testbedrijf van de centrale vrijwel zeker fors toegelegd. Datteln 4 gaat de komende maanden daarom vrijwel zeker minder leveren dan in mei 2020. Of Datteln 4 de investering (ca. €1,5 mrd) ooit nog goed gaat maken, is sowieso onzeker. Uiterlijk in 2038 is het in Duitsland voorbij met kolenstroom maar het zit er dik in dat het doek voor Datteln 4 al ver daarvoor valt.
Terwijl Datteln 4 toch is gebouwd voor veel meer dan 20 jaar bedrijfstijd.
Protest is begrijpelijk maar compassie met Uniper is meer op zijn plaats
Vanzelfsprekend grijpen Greenpeace, Fridays for Future en andere milieu-organisaties de opening van Datteln 4 aan voor protest. Terecht. Het is wrang dat klimaatkoploper Duitsland in 2020 nog een nieuwe kolencentrale in gebruik neemt. Toch zal de opening van Datteln 4, afgezien van de noodzakelijke productie tijdens het testbedrijf, het Duitse verbruik van steenkool waarschijnlijk niet vergroten.
Met Datteln 4 concurreert Uniper vooral met oudere kolencentrales, onder meer die van Uniper zelf. De Duitse overheid heeft een kohleausstieg-tender voor sluiting van kolencentrales in 2023 al met 1 GW uitgebreid, in verband met Datteln 4. Dankzij deze relatief moderne kolencentrale sneuvelen oudere centrales dus nog eerder dan al gepland. Toch in bedrijf nemen van Datteln 4 is daarom beter voor de Duitse luchtkwaliteit en een klein beetje beter voor de mondiale CO2-uitstoot.
Als de milieuorganisaties wat pragmatischer in de wedstrijd zaten, laten ze Uniper vandaag dit feestje in mineur rustig vieren en dringen ze er bij de Duitse overheid op aan om de sluiting van de overige 50+ veel oudere steenkool- en bruinkoolcentrales in Duitsland verder te versnellen. Dat moet als onderdeel van de Duitse en Europese corona-steunpakketten kunnen.
Toevoeging 31 mei 2020: Op Twitter suggesties van een verband tussen het sluiten van de Duitse kerncentrales en de opening van deze kolencentrale. Dat verband zie ik niet. De bouw van Datteln 4 was al vergevorderd ten tijde van de kernramp bij Fukushima in 2011. En Duitsland sluit dus extra kolencapaciteit ter compensatie van de opening van Datteln 4.
Imagecredit: Arnoldius, via Wikimedia Creative Commons
Oprichter WattisDuurzaam en duurzaamheidsadviseur bij We-Boost Transitions.
Ontdek meer van WattisDuurzaam.nl
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
Gewoon, zomaar, wilde ik even mijn waardering uitspreken over dit blog. Waanzinnig interessant om op één plek zoveel informatie over de energietransitie te kunnen vinden. En als ik het goed begrepen heb, wordt het allemaal opgetekend door slechts één man. Respect.
Leuk te horen, bedankt!