Twintig hoopgevende klimaat-ontwikkelingen voor de jaren ’20

De volgende 10 jaar zijn cruciaal om de meest schadelijke gevolgen van klimaatverandering te voorkomen (net als in 1990, 2006, 2011, 2033 en 2049). Voor deze 20 concepten heb ik voor dit verse decennium grootste verwachtingen. 

In de jaren ’10 is er in de klimaattransitie veel vooruitgang geboekt. Windturbines, LED-lampen, energiezuinige nieuwbouw, zonnepanelen en elektrische auto’s zijn ‘gewoon’ geworden. Processen in de industrie zijn geoptimaliseerd, kolencentrales draaien economisch op hun laatste benen.

De successen van de jaren ’10 zijn geen voltooid verleden tijd. Het zijn successen die in de jaren ’20 onvermijdelijk doorzetten. Maar energiebesparing, wind- en zonnestroom en emissievrije mobiliteit zijn niet genoeg. Dit decennium moet nieuwe successen brengen in energieproductie, systeemintegratie, consumentengedrag en klimaatpolitiek. Er staat gelukkig veel in de startblokken. Welk van de 20 concepten hieronder vinden we op 1 januari 2030 gewoon? En welke ontbreken nog?

Kanshebbers in energieproductie

1.Drijvende offshore windparken

Nu betaalbare stroom uit offshore wind wereldwijd in de picture staat, willen ook landen met een steilere kustlijn meeprofiteren. Turbines op drijvers bieden uitkomst. Welk land pakt de primeur voor het eerste dobberende offshore windpark zonder subsidie?

2.Nieuwbouw van kerncentrales

Kernenergie had een succes van de jaren ’10 kunnen zijn. Dat is het in de VS en Europa niet geweest. Hopelijk zijn we de vertragingen en kostenoverschrijdingen eind jaren ’20 vergeten en smaken de probleemprojecten van vandaag alsnog naar meer in de jaren ’30.

3.Zonnekrachtcentrales

Met spiegels zonnehitte concentreren om een stoomturbine aan te drijven, het is geen noviteit. Het succes van zonnepanelen zat succes voor dit bewezen concept in de weg. De tijden zijn echter veranderd. De voordelen van zonnekrachtcentrales tellen in de jaren ’20 zwaarder.

4.CO2-negatieve bio-energie

Bio-energie heeft de publieke opinie tegen maar kan van grote waarde zijn in de strijd tegen klimaatverandering. Er zijn met biomassa verschillende kansen om meer CO2 uit de lucht te onttrekken dan er bij de verbranding van de biomassa vrijkomt. Die kansen moeten we grijpen.

Kanshebbers in systeemintegratie

5.Europese eenwording op spanning

Succesvolle windparken zijn elkaars grootste concurrent. Als Nederlandse windparken goed draaien, draaien Duitse en Deense parken vaak ook goed. Om dan nog van waarde te zijn, moet de de windstroom verder het achterland in. Via dikke stroomsnelwegen, over land en over zee.

6.Elektrische auto’s als thuisaccu

Rond 2030 rijdt er, uitgaande van 2 miljoen elektrische auto’s en 50 kWh per wagen 50 keer meer opslagcapaciteit rond in Nederland dan de Australische ‘Big Battery’ bevat. Met bidirectionele laadpalen komt dan zo’n 100 GW aan regelmogen beschikbaar voor het net.

7.Lauw water en warmtepompen

Warmtepompen zijn voor veel woningen het beste alternatief voor een ketel op aardgas. Warmte onttrekken uit oppervlaktewater, waterleidingen, riolering of een miniwarmtenet gaat (zeker op echt koude dagen) nog net wat efficiënter en geruislozer dan uit de buitenlucht.

8.Hout als alternatief voor staal en beton

De komende jaren gaan er miljarden mensen extra in steden wonen. Dat kan in flats opgetrokken uit CO2-intensief staal en beton. Het kan ook in gebouwen die goeddeels bestaan uit hout. Gebouwen waarin juist CO2 is vastgelegd. Laat dat de norm worden de komende 10 jaar.

9.Overschotstroom en proceswarmte

Met de groei van wind- en zonnestroom, zal de CO2-uitstoot van elektriciteit sterk afnemen en prijs meer gaan variëren. Veel industriële processen die nu nog warm gestookt worden met aardgas, kunnen gedeeltelijk of geheel overschakelen op elektrische warmte.

10.De accu die waterstof produceert

In de jaren ’20 zijn overschotten wind- en zonnestroom nog veel te klein voor grootschalige waterstofproductie. Vraagsturing en accu’s zijn in de de meeste gevallen genoeg. Een accu die óók waterstof kan produceren, is zeker in de tussenfase misschien wel de ideale oplossing.

Kanshebbers in consumentengedrag

11.Vlees als de nieuwe kokosmelk

Veel vlees is niet goed voor ons en draagt sterk bij aan klimaatverandering. Een dag zonder is in 2020 al niet gek meer. Misschien zien we vlees over 10 jaar als kokosmelk. Het voegt aan vele gerechten echt iets toe maar het is geen ingredient dat je meer dan 2x per week verlangt.

12.De herontdekking van de buurlanden

2019 was het jaar van de vliegschaamte. Maar vliegen is het punt niet. Het probleem is vaak en ver willen reizen. Terwijl dat nog niet duurzaam kan. Wie in de jaren ’20 de EU uit wil, kan naar prachtig Schotland. Dichter bij huis zijn ook de Ardennen en Beieren prachtig. En lekker warm.

13.De elektrische fiets van de zaak

Wie de leasebak met plofmotor één op één inruilt voor een leasebak met accu laat een kans liggen. Een elektrische fiets voor dagelijks verkeer en de oude benzineslurper achter de hand voor als het vies regent of je grotere boodschappen doet, is duurzamer en gezonder.

14.Aardgasvrij zoeken op Funda

Bij de meeste huizenzoeksites kun je al filteren op Energielabel, al zal dat geen veelgebruikte optie zijn. In de jaren ’20 wordt een comfortabel huis dat al ‘af’ is en dus geen fossiele brandstof meer verstookt een verkoopargument. Zeker in een minder overspannen markt.

15.CO2-transparant shoppen

Twee zwarte T-shirts kunnen in productie en transport een gigantisch verschil kennen in CO2-uitstoot. Nu weet je niet welk shirt de beste keus is. In de jaren ’20 zullen koplopers in de consumentenmarkt hun CO2-intensiteit volledig transparant maken. Als onderdeel van de marketing.

Kanshebbers in klimaatpolitiek

16.Lucht- en scheepvaart op de korrel 

De internationale lucht- en scheepvaart hebben zich lang verschanst achter historische internationale verdragen. Voor deze sectoren begint de energietransitie nu. In 2030 is hybride of zelfs al volledig emissievrije aandrijving ook voor internationaal transport geen unicum meer.

17.Versnelling in kolenexits

Nu het einde van kolenstroom voor vele landen rond 2030 in de agenda staat, dringt het besef door dat het eigenlijk ook best nog wel eerder kan. Veel kolencentrales die technisch nog tot 2050 meekunnen, gaan 2030 echt niet halen. Gelukkig maar.

18.Natuurherstel als klimaatbeleid

Er worden bomen gekapt in het kader van natuurherstel. Dat kan, als het moet, maar het werkt klimaatbeleid tegen. Wereldwijd valt er juist veel natuur te herstellen als onderdeel van klimaatbeleid. Het bos gaat nog eens heel groot worden. Wellicht gaan we ook ijs op gletsjers spuiten.

19.Echt duurzaam aanbesteden

De overheid geeft als klant miljarden per jaar uit aan asfalt, papier, bureaustoelen, marineschepen en catering. Klimaat is in aanbestedingen vaak wel een thema maar verre van doorslaggevend. In 2030 is CO2-neutraal niet onderscheidend meer. Het is een bestekseis.

20.Direct air capture als boete

In de jaren ’20 is het machinaal afvangen van CO2 uit de lucht nog extreem duur en beperkt zinvol. Rond 2050 hebben we deze techniek echter hard nodig. Bedrijven en landen die eind jaren ’20 nog steeds CO2-doelen missen, financieren als straf de doorontwikkeling van direct air capture.

Imagecredit: Elena Koycheva, via Unsplash Public Domain

• Over
• Laatste berichten

Thijs ten Brinck

Veelschrijvende ingenieur met een brede interesse.
Oprichter WattisDuurzaam en duurzaamheidsadviseur bij We-Boost Transitions.

Laatste berichten van Thijs ten Brinck (alles zien)

• Wereldwijd is nu 2 terawatt (!?) aan zonnepanelen geïnstalleerd - 20 nov 2024
• RWS zoekt emissievrije asfaltproductie, Boskalis is al begonnen - 14 nov 2024
• Twintig moderne zeilen voor 5 ouderwetse olietankers - 12 nov 2024