Wat is nóg idioter dan 1000 huizen per dag van aardgas afkoppelen?

Will O, via Unsplash Public Domain

Nederland kent een kleine 8 miljoen huishoudens. Het merendeel daarvan stookt op aardgas, gemiddeld zo’n 1.600 kuub per jaar. Bij productie, transport en verbruik van een kuub aardgas komt zo’n 2 kilo CO2 vrij. 

Ruim 10 procent van de Nederlandse CO2

Per huishouden is dat gemiddeld 3.200 kilo CO2 per jaar. Alle huishoudens samen dus zo’n 25 miljard kilo CO2, puur voor verwarming. De jaarlijkse broeikasgasuitstoot van heel NL is ruwweg 200 miljard kilo.

Het mondiaal breedgedragen doel de klimaatverandering binnen de perken te houden, heeft als consequentie dat de hele wereldeconomie de CO2-uitstoot de komende decennia moet afbouwen. Tot netto nul. Nederland is en blijft onderdeel van de wereldeconomie en ook al onze 8 miljoen huishoudens zijn onderdeel van de wereldeconomie.

De uitstoot van 8 miljoen Nederlandse woningen moet in 2050 netto nul zijn. Daar hebben we grofweg 8.000 werkdagen de tijd voor. Dat betekent dat we vanaf nu tot 2050 elke werkdag gemiddeld 1.000 woningen CO2-neutraal moeten maken.


Best een opgave, absoluut

Een aantal gevestigde opiniehitsers (Wynia, Sommer, Baudet, De Winter, etc.) ziet er brood in zich af te zetten tegen deze opgave. Zij vertellen u met steeds meer krachttermen en stemverheffing dat het idioot is om zo sterk te investeren in aardgasvrije verwarming, dat aardgas juist de aller allerschoonste brandstof is, dat veel andere landen juist meer aardgas gaan gebruiken of dat CO2 goed is voor plantjes.

Deze heren vertellen u dat –als CO2 al zo’n probleem is – dat het dan veel goedkoper is om CO2 te reduceren in de landbouw of de industrie, dat het zonde is om onze gasinfrastructuur af te schrijven of dat we eerst moeten investeren in kernenergie. Als je dat in de keurige volzinnen van het grijzende meubilair van uw vaste krant of tijdschrift leest, klinkt dat wellicht verstandig. Helaas blijkt het keer op keer pseudowijsheid, foprationaliteit of selectieve verontwaardiging.


Aardgasvrij renoveren uitstellen is pas echt krankjorum

Stel dat we inderdaad besluiten om de gebouwde omgeving voor nu te laten zitten en eerst inzetten op kernenergie, landbouw en industrie. Dan hebben we in 2030 misschien twaalf kerncentrales, in 2035 alleen nog maar duurzame landbouw en in 2040 uitsluitend nog CO2-vrije fabrieken. Dan zitten we nog steeds met 8 miljoen woningen op aardgas, die samen 25 miljard kilo CO2 per jaar uitstoten. Terwijl ook dat gewoon nul moet zijn in 2050.

Als we eerst investeren in kernenergie en pas in 2030 in woningen dan moeten we twintig jaar lang 1.500 woningen van het aardgas halen. Als we eerst de landbouw en de industrie verduurzamen en pas vanaf 2040 beginnen aan de gebouwde omgeving dan moeten we tien jaar lang 3.000 woningen per dag doen.

De uitdaging groeit elke dag groter

Wie zo stellig claimt dat verduurzamen van 1.000 woningen per dag volslagen idioot is, kan niet anders dan concluderen dat het uitstellen van de transitie in de gebouwde omgeving helemaal van de pot gerukt is.

Dit te meer omdat we afgelopen vrijdag die 1.000 woningen niet gehaald hebben. En ook omdat dat komende maandag ook nog niet zal lukken. De komende jaren ligt het aantal renovaties tot aardgasvrije woningen dichter bij de 1.000 per jaar dan bij de noodzakelijke 1.000 per dag. Dat kan helaas niet anders.

Deze transitie heeft een aanloop nodig. Ook als we vandaag zo ijverig als mogelijk beginnen aan de transitie in de gebouwde omgeving zal het zwaartepunt van het werk noodgedwongen in de jaren ’40 van deze eeuw vallen. Als we de komende jaren niet gebruiken om te leren hoe je woningen, scholen, ziekenhuizen en kantoren steeds effectiever en betaalbaarder klaarmaakt voor de toekomst, maakt dat de totale energietransitie gegarandeerd duurder. Niet goedkoper, zoals de opiniehitsers u met veel mediageweld pogen wijs te maken.


Zeker niet te dom om te defeceren

In de eerdere versie van dit bericht (van juni 2018, hieronder) heb ik de primaire argumenten van de columnisten en politici in kwestie tegen het licht gehouden. In het voorbije jaar hebben nog veel meer mensen dat gedaan. In fact-checks en reactiecolumns. En in debatten, recht tegenover de heren in kwestie. Ik durf inmiddels met aan zekerheid grenzende stelligheid te beweren dat de nuance deze heren absoluut niet is ontgaan. Een antwoord hierop, of zelfs maar een lichte aanscherping van de eigen argumentatie heb ik echter niet gezien.

Ophitsen loont niet voor eeuwig

De genoemde heren zijn niet dom. Ze kiezen er bewust voor hun foprationele argumentatie in de hoofden van hun publiek te blijven prenten. En dat lukt ze verdomme ook nog, merk ik op beurzen, in mijn werk en op verjaardagen.

Dit is huichelarij. Gefaciliteerd door de grote kranten, opiniebladen en de publieke omroep. En elke keer dat iemand een redactie aanspreekt op desinformatie, verschuilt de redactie zich achter de vrijheid van columnisten en opiniemakers. Slap gedrag. Natuurlijk mag er best eens een aangedikt feitje, een hyperbool of een foutje in een column zitten maar als je diezelfde fouten bewust in elke tweede en derde column laat staan, ben je geen haar beter dan je desinformerende columnist.

Of de oplages als een kaartenhuis ineenstorten ondanks of dankzij de huichelarij is gissen. Hoe dan ook is het tijd om bij te sturen, beste media. Ophitsen met versleten drogredenen is geen levensreddend verdienmodel.

De voorloper van dit bericht, oorspronkelijk gepubliceerd op 30 juni 2018, hieronder.


Waarom de wereld niet maar nu net jouw huis wél van gas af moet

Onze woningen, kantoren, fabriekshallen en scholen gaan van het gas af. Niet vandaag, niet morgen, niet volgend jaar maar wel voor 2050. Dat roept een scala aan geschrokken, overtrokken tot regelrecht populistische reacties op.

De ene nuance is de andere niet

Morgen, 1 juli 2018, vervalt voor netbeheerders de verplichting om nieuwbouwhuizen aan te sluiten op het gasnet. Vergunningsaanvragen voor huizen met gas worden hierna niet langer zonder meer gehonoreerd.

Dat was voor de bouwsector toch ff schrikken, ondanks jarenlang aanzwellende klimaatambities en decennia aanhoudend gerommel in de Groningse bodem. Midden in de toch al knap hete zomer lopen de gemoederen rond dit ‘gasverbod’ hoog op. En erger nog: ook de bestaande bouw moet er aan geloven. Binnen een jaar of 30 moet alles en iedereen van het gas af.

De schrik zit er goed in en het regent matige argumenten waarom dit onverstandig is, of op zijn minst veel te snel komt. Hieronder 5 van de meestvoorkomende ‘rationele reacties’ op het gasbeleid door de mangel.

1.‘De focus op gas is idioot, steenkool is voor het klimaat veel erger ‘

Voor dezelfde hoeveelheid warmte komt er bij de verbranding van steenkool dubbel zoveel CO2 vrij als bij aardgas. Dat klopt en is een mooi feitje. Het komt alleen niet in de buurt van een valide argument tegen het uitfaseren van aardgas in gebouwen. De gasketel nam een halve eeuw geleden al de plaats in van de kolenkachel. Dat was een grote stap vooruit, geen eindstation. Dat gas beter is dan kolen, doet qua ruimteverwarming niet ter zake. De kolenkachel komt echt niet terug.

2.‘Het gasverbruik groeit overal, en dan zouden moeten wij stoppen?’

De elektriciteitsproductie schakelt wereldwijd gestaag over van kolen- naar gascentrales, onder andere aangejaagd door het bovengenoemde CO2-voordeel. Vooral in opkomende regio’s groeit daarnaast ook het totale energiegebruik nog jaren. Ook dat gaat steeds meer om gas en steeds minder om steenkool. Gelukkig maar. Ruimteverwarming speelt in dit alles geen rol van betekenis. Het gasverbruik stijgt niet omdat iedereen behalve Nederland opeens gasketels koopt. 

3.‘Een gasverbod is dwang, huishoudens moeten zelf kunnen kiezen.’

Het leeuwendeel van Nederland stookt vandaag aardgas, de rest zit op (rest)warmtenetten. Dat was nooit een keuze. De keuzes die er qua verwarming echt toe doen zijn: hoe hoog zet ik de thermostaat, hoe lang sta ik onder de douche en hoeveel investeer ik in isolatie? Dat is zonder gas niet anders. De enige huishoudens die daadwerkelijk al een keuze hebben gemaakt, pionieren inmiddels met een zonneboiler, pelletkachel, warmtepomp of infraroodpanelen.

4.‘Warmtepompen draaien alsnog op kolen- en gascentrales.’

Een warmtepomp levert voor elke kilowattuur stroom 3 à 4 kilowattuur warmte. Een kuub gas levert via een gascentrale (met een rendement van 50 procent) en een warmtepomp kortom méér warmte dan via een gasketel. In de 15 jaar dat een warmtepomp meegaat, groeit het marktaandeel wind- en zonnestroom bovendien tot zo’n 70 procent en gaan alle kolencentrales uit. Een warmtepomp wint al direct bij installatie van een gasketel en is daarna elk jaar nog duurzamer.

5.‘Een HR-ketel op duurzame waterstof is ook CO2-neutraal.’

Waterstof kun je maken met wind- en zonnestroom. Die waterstof kun je net als aardgas verstoken in een ketel. Wel moet je alsnog een nieuwe ketel kopen en is deze route inherent inefficiënt. Als 1 windmolen genoeg is om een wijk elektrisch te verwarmen, zijn er 4 (bij goede isolatie) tot 10 (bij gasketel wegschroeven en waterstofketel terughangen) evengrote windmolens nodig om dezelfde wijk met waterstofketels te verwarmen. Wie claimt dat waterstof financieel en maatschappelijk aantrekkelijker is dan warmtepompen, heeft echt wat te bewijzen. 


Nederland is nog lang niet #vangaslos: We hebben 30 jaar

Ondanks de drogredenen hierboven zijn er wel degelijk valide argumenten om gas niet te snel uit te faseren. De belangrijkste:

  • Een huis ombouwen van gas naar elektrisch of warmtenet vraagt echt een forse investering.
  • Per vermeden ton CO2 is investeren wind, mobiliteit of industrie bijna altijd aantrekkelijker dan investeren in gebouwen.
  • De meeste bestaande gasnetten en -ketels kunnen nog jaren mee. Die versneld afschrijven kost ook geld. En CO2.

Met de deze week gepresenteerde klimaatwet staat echter vast dat heel Nederland 95 procent van zijn CO2-uitstoot moet elimineren. Dat lukt niet zonder investeringen in de gebouwde omgeving.

Overheden, energiebedrijven, bouwers, vastgoedpartijen en betrokken bewoners werken daarom de komende maanden aan plannen om alle wijken die nu nog op gas stoken op een verstandig moment over te schakelen. Tegen 2050 moet de hele operatie voltooid zijn. Dan beschikt elk gebouw over een passende, klimaatneutrale warmtebron.

Kostendalingen afwachten is geen optie: We hebben slechts 30 jaar

2050 is ver weg maar het gaat om zo’n 7 miljoen woningen en een enorme voorraad aan kantoren, scholen, ziekenhuizen en ander vastgoed. Gemiddeld gaat het om duizend panden per dag. 30 jaar lang. Elke dag. Een enorme berg werk voor de bouwsector, die ook zonder de energietransitie al handen te kort komt. De ombouwoperatie moet daarom in de komende jaren een vliegende start maken en al voor 2030 sterk versnellen.

Achterstandswijk vol bakfietsen en Tesla’s

Gaandeweg leren installateurs, netbeheerders en renovatiespecialisten vervolgens steeds beter hoe je elke wijk en elk specifieke type gebouw kostenefficiënt isoleert en overschakelt op een alternatief voor de gasketel.

Welke wijken als eerste aan de beurt komen, maken de plannenmakers uit. Het ligt voor de hand te starten met relatief nieuwe woningen, die al goed geïsoleerd zijn. Een ander – vaak tegenstrijdig – selectiepunt is de restlevensduur van de bestaande gasnetten. Als die de komende 5 jaar aan vervanging toe zijn, is dat een sterk argument om de modernisering van welke wijk dan ook naar voren te trekken. Nodeloze investeringen in het gasnet betalen we tenslotte met zijn allen.

Populaire oude wijken uit de jaren 30 – met een hoge dichtheid aan yuppen, bakfietsen en elektrische auto’s – zijn de achterstandswijken van de toekomst. De huizen hier zitten vol met karakter en karakteristieke kieren. De gasnetten zijn bovendien vaak net vernieuwd. Deze wijken zitten hoogstwaarschijnlijk tot ver na 2040 nog vast aan steeds duurder aardgas.

Miepen over gas in nieuwbouw is een brevet van onvermogen

Dat ingeslapen bouwbedrijven en een kudde populistisch papagaaiende trollen het beleid om (in principe) geen nieuwe vergunningen voor panden met gas uit te geven zo sterk in twijfel trekken, is potsierlijk. Het is veel eenvoudiger om een huis direct goed te bouwen dan de kopers en huurders op te zadelen met een gasketel die er binnen een jaar of 10 alsnog uit moet. Kapitaalvernietiging was nooit zo voorspelbaar.

Net als bij de kapper: Maken ze het nog af?

Ook voor de tienduizenden nieuwbouwwoningen die al wel vergund maar nog niet gebouwd zijn, loont het daarom te onderzoeken of de switch naar verwarming zonder gas niet nu al te maken is.

Een beetje netbeheerder werkt daar sowieso graag aan mee en ook de gemeente, aannemer en eventuele woningcorporatie zou daar voor moeten zijn. En voor als het toch te laat is, vraag bij elke housewarming in nieuwbouw op gas ‘wanneer maken ze het af?‘.

Over stoken gesproken. 😉


Nakomertje: Stel dat waterstof toch hét wondermiddel blijkt

Met de kennis van nu blijft er voor gas in de gebouwde omgeving slechts een niche-rol over. Of dat nu aardgas, biogas of waterstof is. De efficiëntie en flexibiliteit van warmtepompen en de buffercapaciteit van (geëlektrificeerde) warmtenetten sluit goed aan op de elektriciteitsmix van de toekomst. Ook op basis van de thermodynamica staat een gasketel 3-0 achter op een warmtepomp in een gebouw dat praktisch geen CO2 mag uitstoten.

Niets is voor de eeuwigheid

Voorspellen is echter moeilijk. Zeker als het om de toekomst gaat. Het valt niet uit te sluiten dat de route via waterstof, ondanks de lagere energie-efficiëntie, toch goedkoper zal zijn.

Landen met veel zonnekrachtcentrales, geothermie, stuwmeren of kerncentrales zouden bijvoorbeeld goedkoop waterstof kunnen gaan exporteren. Als in 2035 blijkt dat een ketel op waterstof voor een deel van de woningvoorraad toch aantrekkelijker is, is dat prima. Tegen die tijd zijn er nog honderden wijken met een operationeel gasnet en miljoenen panden die nog niet CO2-vrij zijn over. Voor dat deel stellen we de plannen bij.

Voor de bewoners en bezitters van gebouwen die op dat moment de switch al hebben gemaakt, is er geen man over boord. Die hebben óók een prima betaalbare en schone warmtevoorziening, die nog jaren mee kan. Net als de kolenkachels van de vorige eeuw en de gasketels van vandaag is uiteindelijk niets voor de eeuwigheid.

Imagecredit: Will O, via Unsplash Public Domain

Thijs ten Brinck

Ontdek meer van WattisDuurzaam.nl

Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.

Dit vind je misschien ook leuk...

32 reacties

  1. Tpfh schreef:

    Beste Thijs, mijn huis hoort bij het soort waarvoor ombouw naar een warmtepomp zeker zo’n € 40.000 kost. Dat heb ik niet en ik kan het ook niet financieren uit de € 20 per maand die ik zou kunnen besparen.

    • Thijs schreef:

      Dit stuk gaat niet over geld maar laat ik pogen u geruststellen: De politiek snapt dat een herverkiezing er niet in zit als zij mensen zoals u zonder een tegemoetkoming met een dergelijke investering opzadelen. Het is aan de politiek om investeringen in de transitie te verdelen en in de tijd te spreiden, zodanig dat de cashflow voor iedereen prima dragelijk blijft.

      Wat in dat licht van belang is, is dat dit bedragen zijn die de Nederlandse economie als geheel prima aan kan. Als we 8 miljoen woningen à € 40.000 in grofweg 30 jaar gestaag renoveren dan gaat het jaarlijks om grofweg 1 procent van ons (huidge) BBP. Dat is goed te doen.

      • Tpfh schreef:

        Niet 1% maar 40% als ik het uitreken.
        En dat voor een actie die volstrekt zinloos is. Het milieu wordt hier niet warm of koud van.

      • Alice schreef:

        Het is de waanzin en de macht van gesubsidieerde klimaat clubjes die het voor het zeggen hebben tegenwoordig. Sommige mensen worden hier ontzettend rijk mee maar de bevolking wordt uitgeknepen.

      • Lucia schreef:

        Geef mensen maar 1 energiekeuze en je kunt ze nog beter manipuleren…let op energie wordt de nieuwe( gedeeltelijke) currency en machts/manipulatiemiddel nog veel erger dan het nu al is.

      • Lucia schreef:

        Ze gaan wel erg ver Alice verder dan de meeste mensen zullen begrijpen of inzien, met het gas gebruiken ze Groningen als emotioneel manipulatiemiddel, zo van als je voor Gas bent , ben je ook voor aardbevingen in Groningen, het 2e manipulatiemiddel, is dat ze elders het gas gaan winnen b.v. Drenthe. En ik gooi nog een balletje op, de mens kan al decennia lang het weer sturend beïnvloeden, een van de makkelijkste dingen daarbij is regen maken, is het niet erg toevallig, dat we nu een van de ergste droogtespells meemaken, nu we het klimaat debat voeren en gevoerd hebben en we dit nog moeten verkopen aan de bevolking…. vuil uitschot heeft dit bewust gedaan.

      • evi schreef:

        https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_landen_naar_bnp
        BBP 824 milj
        kosten 320 milj
        das gedeeld door 30 jaar idd 1% en geen 40. kosten per maand eur 20? Dan woont u wel hee klein of u bent lid van het trollenleger dat ik hieronder aantref.
        Jammer, want een inhoudelijke discussie zou veel zinvoller zijn.

      • Tpfh schreef:

        Je hebt gelijk; als je het bbp over 30 jaar rekent dan scheelt dat een factor 30, dus komt 1% in de buurt.
        Ik ben per maand € 125 aan energiekosten kwijt, vooral aan gas.
        Denk je dat je voor € 100 per maand een huis comfortabel warm kan krijgen met een warmtepomp?
        En hoe krijg ik de verbouwingskosten gefinancierd?

      • evi schreef:

        Dat kan je het beste met een specialist bekijken. Zelf heb ik een vrijstaande woning uit 1955 gekocht. Slecht geisoleerd, dus eur 450 per maand energiekosten! Op dit moment kan je tot 15000 subsidie krijgen, dus dat scheelt een hoop. Op verbeterjehuis.nl kan je in ieder geval kijken wat haalbaar is. In mijn geval kon ik bij de aankoop mijn hypotheek verhogen ivm verduurzaming.
        https://www.wat-kost-het.nl/wat-kost-dakisolatie Hier staat iets over subsidies.

      • Tpfh schreef:

        Toen ik mijn huis betrok, in 2005, was het een slecht geïsoleerde kleine vrijstaande woning. Ik heb het naar de normen van destijds geïsoleerd en daar is dus weinig aan te verbeteren, Toch denk ik niet het met een warmtepomp makkelijk warm te kunnen krijgen, dus ik verwacht weinig tot geen kostenbesparing als het gas zou verdwijnen.
        Wil je het toch beter isoleren dan kost dat veel geld voor weinig verbetering, dat ik er nooit meer uit krijg, ook niet met subsidie. Vanwege de ongelukkige locatie zal iedere verbouwing handenvol geld kosten. En voordeel zie ik niet. Ook het klimaat heeft er niets aan. Ik zal me dus tot het uiterste verzetten tegen afschaffen van het gas.

      • dan doe je dat maar, wacht je tot het gas afgesloten wordt en hou je een soort casco woning over: zonder verwarming / warm water. Waarschijnlijk kan niemand je dwingen van het gas af te gaan, maar op bepaald moment mag men ook geen gas meer aan u leveren.

      • Lucia schreef:

        Thijs heb je aan de economische consequenties gedacht van dit plan, we krabbelen net uit een gat geslagen door die zak van een Rutte en andere ruifvreters toen wij ons aan de Eu-regels moesten houden t.a.v. balanstekorten, als enige braafste jongen van de klas, want verder deed niemand dat…. ook Duitsland niet . Eindelijk komen we een beetje op adem en die lamstralen bedenken weer iets om ons weer in een economisch gat te storten en sorry voor jouw mooie spreidt de ellende verhaal, reken er maar op dat het minstens 3x zo duur wordt als ze nu stellen,( zie het programma van onze centen) en als je dat hebt geheugen maar zo aan je kop te zien heb je net je fopper weggegooid. Blijkbaar ben je een Believer, goede raad, ga dan naar de kerk daar kun je geloven zonder dat het je medemens geld kost , dat is tevens het enige positieve wat je van religie zeggen kunt.

  2. jandebehanger schreef:

    Die €20.000 die de ombouw van mijn huis zou kosten, geef ik liever uit aan 15 vliegvakanties. In die 20 jaar die ik misschien nog heb, geef ik mijn gespaarde euro’s liever uit aan vakanties, dan aan zulke onzinnige ombouw dingen.

  3. Lomito schreef:

    Mijn woning heb ik afgelopen 10 jaar helemaal geïsoleerd en voorzien van LTV ofwel helemaal klaar voor een warmtepomp. De HR-gasketel uit 2002 werkt nog prima maar kan elk moment dure reparaties gaan vragen en wat zou er beter zijn dan de gasketel te vervangen door een warmtepomp?

    Nou, gewoon weer een gasketel! Om mij van het gas af te krijgen zullen ze de gasprijs, d.w.z. de all-inclusive, moeten verdubbelen en dan nog zal ik liever kiezen voor een schone gasketel dan voor die übersmerige en bos-verpestende steenkolen-met-SDE+-bijstook-van-biomassa-stroom.

    Voor € 1.000 heb ik een nieuwe gasketel waar ik weer 15-20 jaar mee vooruit kan zonder het milieu ernstig te belasten zoals die warmtepompen doen.

    • S90 schreef:

      Stel je niet zo aan. Nog geen 5% van alle elektriciteit wordt opgewekt door middel van biomassa.

  4. Alice schreef:

    Lees eerst dit artikel van Climategate voordat deze waanzin werkelijkheid wordt. CO2 heeft niets te maken met opwarming, het is plantenvoedsel en de wereld is de laatste paar jaar vergroend. Klimaat is niet global maar lokaal. De VS heeft een extreem koude winter gehad met sneeuw in Texas en vorst in Florida. Verder heeft Zuid Europa ook 2 koude winters achter de rug waar er zelfs sneeuw viel in Barcelona en in Rome. Het is waanzin om 100 miljard euro’s te verspillen om de temperatuur 0,1 graad te verminderen. Het is ook ondemocratisch dat dit beleid er doorheen wordt gejaagd zonder een referendum. Nog vreemder omdat het niet opwarmt maar afkoelt.

    https://www.climategate.nl/2018/07/van-het-gas-af-e-70-000-per-huishouden-is-geen-kleingeld/

  5. Alice schreef:

    Beste Thijs, er bestaan geen zonnekrachtcentrales. Absoluut onmogelijk. En verder kunnen ziekenhuizen noch fabrieken draaien op zonnekracht noch op windmolens. En bio energie betekent dat bossen in de VS en Canada worden gekapt en met een vrachtboot die vaart op Diesel, dit hout levert aan centrales in Nederland. Kolen is een betere oplossing dan hout.

  6. In plaats van een hysterisch dure verbouwing voor een hysterisch goed geisoleerd huis, kun je ook de CV ketel gaan voeden met waterstof gas
    Een kg waterstof geeft 40 kWh warmte
    Dat is even veel warmte als 4 m3 aardgas
    https://kwhinzicht.nl/kwhenergie.php

    Waarschijnlijk gaat een kg waterstof ca 5 EUR kosten, EXclusief allerlei rijksbelastingen
    en van aardgas kost die warmte nu ca 4 EUR INclusief alle feest belasting van het rijk.

    Het is dus mogelijk aardgas te vervangen door waterrstof
    Maar dan zou mijn voorkeur gaan naar het maken van waterstof van aardgas of goedkopere steenkool, en de CO2 die daarbij vrij komt, in de grond te stoppen of om te zetten in een vaste stof met Olivijn
    Dat zal het iets duurder maken, maar wel zonder CO2 uitstoot, en de transitie kan relatief snel gaan, want alleen de CV ketel hoeft vervangen te worden door een CV ketel met flex verbrander.
    Als alle ketels in een regio zijn vervangen kan de hoeveelheid klimaatneutrale waterstof worden opgevoerd, en zit die regio steeds klimaatneutraler warm. En veel eerder dan in 2050

    Laat dit ook een optie zijn voor alle RES ambtenaren en wethouders die hun inwoners niet onnodig op hysterisch hoge isolatie verbouwings kosten willen jagen.
    Ook al zijn die aannemers lobbyisten nog zo aardig

    • Lomito schreef:

      Waterstof is geen energiebron maar slechts een energiedrager zoals een accu: je stopt er 100% energie in en je krijgt er zeg 75% energie terug uit. Waterstof maken uit aardgas is dan ook een wat dommige optie omdat er méér aardgas nodig is om dezelfde hoeveelheid warmte in de woning te produceren. Direct op aardgas verwarmen heeft energetische en milieutechnische voordelen: de verbranding van aardgas in HR-ketels geeft een zeer schone verbranding met een zeer hoog energetisch rendement.

      Verder heb ik weinig vertrouwen in de leveringszekerheid van netstroom wanneer daar grote hoeveelheden wiebelstroom van windmolens en zonnepanelen op gedumpt worden. De risico’s op onbalans op het netwerk en uiteindelijk langdurige black-outs nemen alleen maar toe als we onze stroomvoorziening weersafhankelijk gaan maken EN tegelijk de netcapaciteit zwaar onder druk zetten door onnodige belasting door warmtepompen en laadstroom voor elektrische auto’s.

      Daarom acht ik het zinvol om te investeren in energetische weerbaarheid: naast de gasketel heb ik een houtkachel waarmee ik het hele huis op temperatuur kan houden en indien nodig kan ik wat elektrische kacheltjes bijplaatsen. Verder zal ik een kleine aggregaat aanschaffen waarmee enkele essentiële apparaten van stroom kan voorzien: de cv-ketel, de koel-/vriescombinatie en het modem.

      • Lomito, ik denk dat je mijn voorstel niet snapt.
        We zijn bezig met CO2 reductie. Huizen die warm blijven zonder aardgas, voegen geen CO2 toe aan het al bestaande overschot.

        Wie aardgas stookt stoot wel CO2 uit, en de aanpak tegen CO2 uitstot moet geschikt zijn voor miljoenen huizen.
        In het klimaatakkoord plannen ze het stevig isoleren van huizen, zodat ze met een warmtepomp warm blijven.
        Maar vooral dat isoleren is duur en kost decennia.
        Die kosten zijn te vermijden.
        Door aardgas op een plek om te zetten in waterstof gas en dat ipv het aardgas de leiding persen.
        Natuurlijk moeten mensen dan hun CV ketel ombouwen.

        Daarna wonen ze warm zonder CO2 uitstoot
        NU maak je waterstof het goedkoopst van aardgas. Dat moet natuurlijk met CCS gebeuren.
        Ik denk dat dat in totaal veel goedkoper is, en sneller CO2 reductie oplevert, dan langzaam alle huizen extreem isoleren en van een warmtepomp voorzien.
        Iedereen heeft dan meer tijd om zijn huis beter te isoleren, bijvoorbeeld bij verkoop. En huizen die na 2000 zijn gebouwd, zijn nu al geschikt voor een warmtepomp.
        Bovendien hebben warmtepomp fabrikanten dan een doel, concurreren om goedkopere warmtepompen, waarmee mensen goedkoper warm wonen dan met dat waterstof.

        Dit is een vergelijkbare operatie als het verplicht voorzien van alle auto’s met een katalysator.
        Het gaat niet om de katalysator maar om het CO2 vrij wonen
        En de meest kosten effectieve, maar ook snelste manier.

        Een mooi bijeffect is dat die waterstof ook in de industrie aardgas kan vervangen, en de CCS kan dan grootschalig, en daardoor ook kosten effectief worden opgezet

      • Lomito schreef:

        CO2 uitstoten lijkt mij niet zo’n probleem, je kunt overigens beter CO2 uitstoten door verbranding van gas (via de gasketel) dan door opwekking van stroom voor een warmtepomp, waarmee de uitstoot hoger is. Vele landen gaan voldoen aan het Parijse akkoord door van steenkool over te schakelen op aardgas…

        Mijn gasketel is aan vervanging toe, goede isolatie, luchtdichting en LTV-vewarming ten spijt kies ik voor een vervangende GASketel, betrouwbaar, goedkoop, milieuvriendelijk en duurzaam.

      • Mag allemaal hoor Plomito, maar aardgas heeft natuurlijk niets met duurzaam te maken

      • Lomito schreef:

        Duurzaam is een uitgesleten begrip… alle menselijke activiteiten zijn zonder uitzondering niet-duurzaam en alles wat duurzaam genoemd wordt is in werkelijkheid en in het beste geval hooguit IETS duurzamer. Biomassa, windmolens en zonnepanelen bieden in ieder geval geen duurzaam alternatief voor aardgas. Ik durf zelfs te beweren dat deze zogenaamd duurzame energiebronnen meer kapot maken dan ons lief is. Ik rij dagelijks door de bossen van de Veluwe en zie de ongekende sloop die wordt ingegeven door de SDE+ op biomassa… kijk mee en huiver: https://www.youtube.com/watch?v=H25w-nE14Gg

  7. Henk Bos schreef:

    Een luchtwarmtepomp heeft een scop van2.6 en geen cop van 3a4. Scop is het gemiddelde rendement voor Nederland over een jaar. Elektriciteitscentrales hebben een rendement van maximaal 39 %
    Dus de warmte pomp is niet beter dan een cv ketel

    • Stel nu Henk,

      Je hebt een eigen kavel windpark voor de stroom van je warmtepomp
      Die stroom mag je salderen en thuis verbruiken
      Zo wek je 80% van je stroomverbruik zelf duurzaam op.
      Die andere 20% is fossiele stroom

      Is de warmtepomp dan niet gewoon veel beter dan een gas CV ketel
      Of zelfs alleen een elektrische CV ketel

      Daarom is er nu een petitie omdat salderen van je eigen stroom uit een kavel windpark of zonneweide mogelijk te maken.
      https://salderenvanstroom.petities.nl/

  8. Jurgen Kooijman schreef:

    CO2 uitstoot stopt niet bij grenzen en zou internationaal of in EU verband moeten worden aangepast.

    voor 200 miljard burgers pesten om versneld van het gas af te gaan voor een uitstoot-vermindering van 10%?
    Voor 1/10 van dat bedrag valt echter dezelfde uitstoot-vermindering te winnen door kerncentrales, of het helpen vervangen van kolencentrales door gas-centrale’s (Oost Europa).

    Dan houden we nog 9/10 over om een HSL treinnetwerk aan te laten leggen binnen Europa als echt alternatief voor de auto/het vliegtuig. Om ontbossing en verwoestijning wereldwijd tegen te gaan. Voor verder onderzoek om de minder kosten-efficiënte veranderingen (van gas af huishoudens) dan door te kunnen voeren tegen lagere prijzen en als ons stroom-netwerk hier klaar voor is. Tegen 2040, 2050.

    Eerst Kosten efficiënte maatregelen. Die echt zoden aan de dijk zetten. En ook nog eens vaak extra andere gezondheids/economische voordelen geven. En daarmee het publiek meekrijgen.

    Kijk eens wat voor stappen China maakt. Hoogwaardig HSL trein-netwerk, OV en taxi hele steden elektrisch.
    Nederland had ook haar hele OV elektrisch kunnen maken, met als extra voordelen fijnstof-vermindering en geluidsoverlast-vermindering.
    Maar nee…wij kiezen voor de Tesla-subsidie!!!

    Duitsland heeft 500 MILJARD uitgegeven voor de “energiewende”, en een hogere CO2 uitstoot gekregen.
    Wij in Nederland gaan burgertje pesten en peperdure aanpassingen afdwingen wat technologisch nog onvolwassen is….voor een reductie die “peanuts” is.

    WAANZIN.

    Voer die warmtepomp maar op semi-vrijwillige basis in. Dat iedereen die hun buren een warmtepomp willen opdringen zelf verplicht 20.000 tot 40.000 moeten neertellen om zelf eerst van het gas te gaan. De rest kan dan 20 jaar later als de technologie volwassen is en we eerst nuttige maatregelen hebben genomen en dan aan de “marge” toekomen.

  9. Karl Johnson schreef:

    Jij hebt ook recht op je mening. Niemand móet jouw site lezen …

  10. Karl Johnson schreef:

    Je zet mensen als Baudet en Syp Wynia weg als een soort extreme klimaatontkenners die helemaal niet weten waar ze het over hebben, beetje zoals de Pravda van de USSR van weleer. Maar die indruk maken ze helemaal niet op me. Wel blijkt duidelijk uit jouw artikel dat jij spreek vanuit een ideologie waarin jij heilig gelooft, en daarom mensen met een afwijkende mening, die ze onderbouwen met vele feiten en redeneringen, wegzet als iets wat gewoon helemaal niet klopt. Iedereen die de moeite neemt langer dan enkele minuten naar ze te luisteren kan dat meteen constateren. Jij bent dus allesbehalve objectief